Hoe aan een eerste baantje beginnen? Gebracht door een dummy met 2 linkerhanden...

Het moest er ooit wel eens van komen... als lid van een club met leden die de ene na de andere prachtbaan bouwen moest ik toch de stap ooit eens zetten. En vermits de zolder nog niet af is (we moeten er echt wel eens terug aan voortdoen, ik weet het), leek een "testbed" in de vorm van een minibaantje, de meest logische oplossing voor mij.

Een diorama of toch maar een baantje?

Naar aanleiding van de minibaantjes wedstrijd van MSM, leek het mij leuk om aan een eenvoudig baantje te beginnen. Dit plan speelde al in mijn hoofd van voor ik met VMSC De Locloods begon. Alleen... ik heb geen enkele ervaring (buiten een paar diorama's met militair thema), met het bouwen van modelspoor-gerelateerde baantjes.
Het zou een diorama worden, in schaal H0... een bos waar een oude 59 stond weg te roesten en waar kinderen aan het spelen waren. Ik zag het zo voor mij. Zo moeilijk kan het toch niet zijn????? Nee?

Toen we met de club begonnen en ik mezelf voorstelde aan iedereen, was ik blijkbaar de enigste (van de toen nog 3 leden), die nog nooit een baan had gebouwd. "Maak een klein baantje, ik zal u een voorbeeld tonen..." "Dat is veel leuker dan een diorama...". "Ge moet da gewoon doen..." Ik kon bijna niet anders als toegeven. Het ging dus een baantje in H0f (feldbahn) worden. Ik ging aan het tekenen, maar er kwam niets uit mijn potlood. Digitaal ging het iets beter... maar het werd maar niet wat ik in gedacht had. Ik had een "builders-block" en ik was nog niet begonnen. Mmmm.... niet goed. Alles op kant en even iets anders. Misschien komt er wel een fris idee.

De time-saver...

En dat idee kwam uit een onverwachte hoek. Met te praten over leuke baantjes, kwam er ineens een foto boven water over een heel ingewikkelde "time-saver" (in deze situatie was het zelf een "Time-waster" geworden).  Ik speelde langer met het idee om een "time-saver" te bouwen. Voor diegene die het concept "time-saver" niet kennen: dit is een kleiner baantje met veel wissels. Rond dit concept is een soort van spel bedacht (een puzzel), waarbij je bepaalde wagons in een bepaald volgorde, liefst in zo weinig mogelijk bewegingen, naar een op voorhand bepaalde plaats moet rijden en dit door met een loc te rangeren. Een heel bekend voorbeeld zijn deze van John Allen (https://www.wymann.info/ShuntingPuzzles/sw-timesaver.html).

De meeste van deze baantjes worden echter nooit aangekleed. Mijn bedoeling is om deze toch te voorzien van een scenery. Wat? Daar ben ik nog niet uit.

Maar hoe kwam het nu dat ik ineens toch overstag ben gegaan???? Zoals zo vaak onder invloed van maten (Neenee, niet onder invloed van de drank die ik maar met mate zou mogen drinken :-) ). Nee, we hadden één van onze online meetings met de clubleden en het figuurlijke duwtje in de rug, in combinatie met de zin om te beginnen bouwen na het zien van al het leuks dat de rest maakte... ik moest en zou beginnen. Maar nu... hoe begin ik aan zoiets? Ik heb geen ervaring, ben absoluut niet handig en misschien ben ik, eerlijk toegegeven, zelf over zulke zaken wel een beetje onzeker. Maar wat een voorbeeld zou ik zijn, als ik dit niet aanpak zoals het hoort? En we hebben een club met leden die van alle markten thuis zijn en zeker bereid zijn om te helpen: Dus, zo geschiede!

Baanplan

Zoals ik de laatste maanden al zo vaak heb mogen horen op mijn werk: elk plan begint met een idee, daarna wordt het een plan en na het plan komt de uitvoering en de evaluatie. Na de evaluatie, de verbetering... Ik dacht het niet... in mijn vrije tijd doe ik het hoe ik het wil. En dat mag je wel heel letterlijk nemen. Als ik het nu eens een heel klein beetje anders zou aanpakken? Ik denk graag out-of-the-box en het moet niet radicaal zijn, gewoon soms gezond boerenverstand. Mijn PvA (plan van aanpak): Ik begin met een leuk idee (uiteraard), ga kijken wat kan door te gaan kijken wat andere al gedaan hebben (lang leve Google!) en zorg dat ik direct juist begin (of toch zo juist mogelijk). Ik laat zoveel mogelijk marge voor aanpassingen op het ogenblik zelf, zodanig dat ik niet steeds moet gaan prullen. Het moet tenslotte nog plezierig blijven. Ik zie jullie nu al denken... dit loopt fout af. Laten we de uitdaging aangaan!

Concreet dan: in mijn geval zocht ik een voorbeeld op het net en ging kijken waar het daar in de eerste fase was (of zou) kunnen fout gelopen zijn. Ik bespaarde mij dus eigenlijk op voorhand al enkele teleurstellingen. Ik kwam terecht op het forum van Stummi waar er al enkele forumleden begonnen waren aan een heel eenvoudige baan met C-sporen van Märklin. Ideaal! Ik had al een voorbeeld. Ik koos voor een lengte van 150cm op 60cm. Ruimte genoeg dus.

De eerste schetsen zouden er zo uitzien:

Ik had nu een voorbeeld, we wisten al min of meer waar we moesten op letten en... we hadden in het hoofd ook al een keuze gemaakt over het materiaal.

Materiaallijst

Omdat ik toch al wat materiaal liggen had (vooral Märklin), leek me dit wel het meest ideale. Waarom C-sporen? Ok, ze zijn niet mooi. Maar zo eenvoudig in gebruik. Echt letterlijk "click-and-play". (Vergeet tenslotte niet dat ik een onhandige Dummy ben)

Dus we gingen eens rammelen in het materiaal en ik vond:

- 5x 24977 (stootblok) Check!
- 5x 247077 (korte rechte rail) Check!
- 5x 24172 (172mm rechte rail) Check!
- 3x 24188 (188mm recht rail) Check!
- 3x 24611 (wissel links) Check!
- 2x 24612 (wissel rechts) Check!
- 1x 24224 (korte bocht) Check!

Wat sporen betreft, alles op stock. 
De sturing wou ik 100% digitaal. Dus de wissels moeten voorzien worden van wisselmotors (die heb ik nog liggen, originele van Märklin, zijnde 74491). Maar dan heb ik ook decoders nodig. Ik kan de 74462 gebruiken (die je onder de wissel klikt, handig). Maar omdat het ook een test-bed is, misschien niet slecht om hier eens uit de comfort-zone te stappen en eens te proberen van de ooit, lang geleden, aangekocht Brelec WD400 wisseldecoder in gebruikt te gaan nemen (hierover later meer).
Tot slot: de bediening van de baan... daarvoor had ik nog een Mobil Station 2 liggen.
Conclusie, geen enkel excuus meer om er mee te starten. Of toch?

Bouw van de ondergrond (den bak)

In mijn kinderjaren (en ook veel daarna), bouwde ik baantje op een simpele MDF-plaat. Deze kosten niet veel en voor het geen ik ze gebruikte toen, ideaal. Toen ik aan de clubleden liet weten dat ik hiermee aan de slag zou gaan, werd dit mij ten stelligste afgeraden. En wel om volgende redenen:
- MDF is zwaar. Als je je baan regelmatig moet verplaatsten, is het misschien wel aan te raden om een kilo of 2 al te winnen in de onderbouw
- MDF heeft de neiging om te zwellen of uit te zetten bij vocht en bij bewerking met lijmsoorten
Er werd mij aangeraden om voor 9mm Berken-Multiplex te gaan. 
Natuurlijk was deze wederom niet voorradig bij de "Doe-het-zelf" markt (beginnende met een B en eindigend op rico), waar ik vaste klant ben. Dus koos ik voor 12mm, wat achteraf gezin helemaal geen slecht idee was.

De planken werden in de winkel op maat gezaagd. Echter stelde ik al snel vast dat deze niet 100% haaks waren en ook niet overal exact even lang (ik spreek over millimeters). Op zich geen groot probleem. Maar dat ze 1 plank vergeten waren... dat was wel lichtjes problematisch. Mijn eigen zaagmachine is niet 100% meer precies. Ik heb het uiteindelijk wel in orde gekregen met heel veel passen en meten, om zeker te zijn dat ik er niet te veel naast zat. (Ik heb een enorm probleem met afmetingen... ik ben nogal precies op zulke zaken, maar maak dan meestal ook nog fouten. Geen goede combo!)
Wat had ik nu al? 1 bodemplaat van 150 op 60 cm, 2 schorten van 150x10 cm en 2x schorten van 59,76 x 10 cm... 59,76 cm???????? Ja, ik wou de korte stukjes, langs de binnenkant aan de buitenschorten bevestigen. Dit geeft een mooier zicht.

Met simpele houtlijm en een paar sergeanten kon ik dus aan het werk. Het eerste resultaat:

Het vervolg van de bouw, volgt eerstdaags... Stay tuned!